Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 282/2025/NĐ-CP ngày 3/11/2025 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng, chống bạo lực gia đình. Nghị định có hiệu lực từ ngày 15/12/2025, thay thế Nghị định số 144/2021/NĐ-CP, với nhiều quy định mới tăng mức phạt đối với các hành vi vi phạm liên quan đến thẻ căn cước công dân và dữ liệu định danh cá nhân.
Theo Điều 11 của Nghị định, một số hành vi vi phạm phổ biến được quy định và điều chỉnh mức xử phạt cụ thể như sau:
- Không xuất trình thẻ căn cước công dân, thẻ căn cước, căn cước điện tử hoặc giấy chứng nhận căn cước khi có yêu cầu kiểm tra của người có thẩm quyền sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng, thay cho mức phạt cũ là từ 300.000 đến 500.000 đồng. Các hành vi không thực hiện đúng quy định về cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ hoặc không nộp lại thẻ khi có yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền cũng bị xử phạt tương tự.
- Chiếm đoạt, sử dụng trái phép thẻ căn cước của người khác; hủy hoại, tẩy xóa, sửa chữa làm sai lệch nội dung thẻ hoặc không nộp lại thẻ khi bị tước quốc tịch sẽ bị phạt tiền từ 2 đến 4 triệu đồng.
- Làm giả dữ liệu, sử dụng dữ liệu giả; cung cấp thông tin sai sự thật để được cấp thẻ căn cước hoặc giấy tờ định danh cá nhân sẽ bị phạt từ 4 đến 8 triệu đồng.
Hành vi này bao gồm việc cung cấp thông tin sai để được cấp giấy chứng nhận căn cước, giấy xác nhận số định danh cá nhân đã hủy hoặc số định danh cá nhân đã xác lập lại.
- Cầm cố, cho thuê, sử dụng thẻ căn cước công dân, thẻ căn cước, giấy chứng nhận căn cước hoặc giấy xác nhận số định danh cá nhân đã hủy; sử dụng thẻ đã hết giá trị để thực hiện hành vi trái pháp luật sẽ bị phạt tiền từ 8 đến 10 triệu đồng, tăng so với mức phạt cũ là từ 4 đến 6 triệu đồng theo quy định trước đây.
Nghị định mới cũng quy định rõ trách nhiệm của cá nhân, tổ chức trong việc bảo quản, sử dụng đúng quy định các giấy tờ định danh, đồng thời tăng tính răn đe, phòng ngừa các hành vi gian lận, giả mạo, mua bán, sử dụng trái phép thông tin định danh công dân. Việc ban hành Nghị định số 282/2025/NĐ-CP được đánh giá là cần thiết, phù hợp với bối cảnh hiện nay khi thẻ căn cước công dân gắn chip và căn cước điện tử đã trở thành công cụ quan trọng phục vụ chuyển đổi số quốc gia, quản lý dân cư, cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Quy định mới không chỉ nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân, mà còn tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực an ninh, trật tự và an toàn xã hội.
Công an tỉnh Phú Thọ khuyến nghị người dân cần bảo quản cẩn thận thẻ căn cước công dân, không cho người khác mượn, thuê hoặc sử dụng trái quy định; khi phát hiện các trường hợp làm giả, sử dụng thẻ giả, mua bán thông tin cá nhân cần kịp thời thông báo cho cơ quan Công an nơi gần nhất để được hướng dẫn, xử lý theo quy định của pháp luật.
Quang Minh - Phòng PC06