Kinh nghiệm trong phát hiện, đấu tranh, xử lý nghiêm các đối tượng thanh thiếu niên vi phạm pháp luật (12/02/2025)
Mặc dù tỉnh Phú Thọ không phải là địa bàn trọng điểm về tội phạm xâm phạm trật tự xã hội, tuy nhiên trong những dịp ngày nghỉ, ngày lễ, cuối tuần, một số nơi trên địa bàn tỉnh Phú Thọ xuất hiện các nhóm thanh thiếu niên tụ tập vi phạm pháp luật, điều khiển xe máy lạng lách, đánh võng, sử dụng vũ khí, hung khí tự chế, vũ khí mua bán trên không gian mạng để gây án, giải quyết mâu thuẫn gây lo lắng trong quần chúng Nhân dân và gây ảnh hưởng tới tình hình an ninh trật tự (ANTT).
Để triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, huy động tối đa lực lượng trong đấu tranh, ngăn chặn, xử lý tình trạng trên, đồng thời thực hiện chỉ đạo của Bộ Công an, Công an tỉnh Phú Thọ đã ban hành Kế hoạch để tăng cường thực hiện các giải pháp phòng, chống băng nhóm tội phạm, nhóm thanh thiếu niên sử dụng vũ khí, hung khí tụ tập gây rối, giải quyết mâu thuẫn gắn với tiếp tục thực hiện hiệu quả Kế hoạch về phòng, chống tội phạm xâm hại trẻ em và phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến người dưới 18 tuổi; quyết tâm kiềm chế, kéo giảm các vụ án, vụ việc do các nhóm đối tượng này gây ra.
Thực hiện chỉ đạo của Công an tỉnh, các phòng nghiệp vụ, Công an cấp huyện đã triển khai gần 200 tổ công tác trực tiếp xuống địa bàn phối hợp lực lượng bảo vệ ANTT ở cơ sở, khu dân cư, các ban, ngành, đoàn thể, thanh niên, phụ nữ rà soát, thống kê, lên danh sách 2.066 trường hợp, đưa vào diện quản lý nghiệp vụ 76 đối tượng, tổ chức ký cam kết chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật đối với 2.045 trường hợp. Phối hợp Ban Giám hiệu các trường trung học phổ thông, trung học cơ sở tổ chức ký cam kết đối với 100% phụ huynh, học sinh chấp hành các quy định pháp luật. Đặc biệt, Công an tỉnh đã thành lập 05 Đoàn do các đồng chí trong Ban Giám đốc Công an tỉnh làm Trưởng Đoàn trực tiếp kiểm tra, đôn đốc công tác phòng ngừa, đấu tranh số đối tượng thanh thiếu niên tụ tập sử dụng vũ khí, hung khí vi phạm pháp luật tại Công an cấp huyện và 30 Công an cấp xã.
Ngoài việc áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, lực lượng Công an đặc biệt quan tâm đến công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, đã chủ trì, phối hợp các cơ quan truyền thông đăng tải, phát sóng 1.133 lượt tin, bài, phóng sự tuyên truyền về công tác phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh, xử lý với các loại tội phạm và vi phạm pháp luật trên Trang thông tin điện tử, fanpage Công an tỉnh Phú Thọ, hệ thống thông tin, truyền thông các cơ quan, đơn vị, địa phương.
Xét xử lưu động 08 bị cáo về tội “Cố ý gây thương tích” và “Gây rối trật tự công cộng” tại Trung tâm giáo dục thường xuyên huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ Để huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn thể Nhân dân, ngày 14/10/2024, Công an tỉnh đã tổ chức Hội nghị Giám đốc Công an tỉnh đối thoại, lắng nghe ý kiến Nhân dân trong công tác phòng ngừa, đấu tranh với số thanh thiếu niên tụ tập sử dụng vũ khí, hung khí vi phạm pháp luật trên địa bàn thành phố Việt Trì với sự tham gia trên 150 đại biểu là đại diện lãnh đạo cấp uỷ, chính quyền và ban, ngành, đoàn thể, nhà trường, khu dân cư trên địa bàn thành phố Việt Trì; các đơn vị Công an tỉnh, Công an thành phố Việt Trì; các cơ quan báo chí và các đối tượng thanh thiếu niên vi phạm pháp luật cùng gia đình. Hội nghị là diễn đàn cần thiết để nhìn nhận, phân tích thực trạng, đánh giá nguyên nhân để tìm ra những giải pháp thiết thực, sát thực tế. Từ các kênh thông tin, Nhân dân phản ánh đến lực lượng chức năng và công tác nắm tình hình, cơ quan Công an sẽ xác minh, điều tra, xử lý triệt để, không bỏ lọt tội phạm. Cùng với đó, gia đình cần tăng cường quản lý, giáo dục, kiểm tra các mối quan hệ, đồng hành cùng với lực lượng Công an trong phòng ngừa, đấu tranh với loại tội phạm này. Trong thời gian ngắn tổ chức, phát trực tiếp hội nghị trên các nền tảng xã hội, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, hội nghị đã thu hút sự quan tâm của đông đảo các tầng lớp Nhân dân, thu hút sự quan tâm của gần 73.000 lượt xem, 2.000 lượt like, 900 lượt chia sẻ và 700 lượt bình luận. Tạo ấn tượng mạnh mẽ, khẳng định niềm tin của cấp uỷ, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể, tổ chức chính trị xã hội và Nhân dân trên địa bàn thành phố Việt Trì cũng như trên địa bàn tỉnh Phú Thọ đối với lực lượng Công an; tiếp tục ủng hộ và chung tay cùng lực lượng Công an trong công tác bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội.
Bên cạnh công tác tuyên truyền, lực lượng Cảnh sát giao thông cũng tăng cường tuần tra kiểm soát xử lý nghiêm đối với các trường hợp học sinh vi phạm. Riêng trong tháng An toàn giao thông (tháng 9/2024), lực lượng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh phối hợp tổ chức 196 buổi tuyên truyền pháp luật về trật tự an toàn giao thông tại 196 trường học, với 104.031 cán bộ, giáo viên, học sinh tham gia; kiểm tra xử lý đối với 546 trường hợp học sinh vi phạm pháp luật về trật tự an toàn giao thông, tạm giữ 278 phương tiện; 81 trường hợp giao phương tiện cho người chưa đủ tuổi theo quy định điều khiển tham gia giao thông.
Lực lượng Công an từ cấp tỉnh đến cấp xã đã chủ động tham mưu cấp uỷ, chính quyền làm tốt công tác xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, tiếp tục triển khai thực hiện Đề án “Vận động toàn dân tham gia phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm, cảm hóa, giáo dục, cải tạo người phạm tội tại gia đình, cộng đồng dân cư” trên địa bàn. Duy trì hoạt động có hiệu quả 23 Cụm liên kết bảo vệ ANTT xóa sơ hở vùng giáp danh; 33 loại mô hình tự quản về ANTT trong phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, điển hình như: Mô hình “Trường học không có học sinh vi phạm pháp luật, tệ nạn xã hội và trật tự an toàn giao thông” của xã Phú Lộc, huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ, đã tổ chức cho 100% cán bộ, giáo viên ký cam kết bảo đảm ANTT và đăng ký phấn đấu xây dựng cơ sở giáo dục đạt tiêu chuẩn “An toàn về an ninh trật tự”; đã tổ chức 06 buổi tuyên truyền về trật tự an toàn giao thông, công tác phòng, chống tội phạm, ma túy cho gần 4.000 lượt học sinh, giáo viên. Qua công tác quản lý, giám sát của giáo viên, lực lượng bảo vệ nhà trường đã phát hiện được 36 trường hợp học sinh sử dụng thuốc lá điếu, thuốc lá điện tử, phát hiện 12 vụ việc liên quan đến mâu thuẫn trong học sinh nhà trường, 25 trường hợp học sinh chưa đủ tuổi nhưng vẫn sử dụng phương tiện xe máy điện đến trường. Từ đó, giúp lực lượng Công an giải tán 15 lượt thanh thiếu niên thường xuyên tụ tập tại khu vực cổng trường, xử lý 03 vụ việc, 03 đối tượng có hành vi đe dọa, rủ rê, lôi kéo học sinh vi phạm pháp luật tại khu vực cổng trường… Hiện tại, các mô hình đang duy trì và hoạt động có hiệu quả được Nhân dân đồng tình ủng hộ tham gia mang lại hiệu quả thiết thực trong công tác phòng, chống tội phạm và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tại địa bàn cơ sở.
Tiếp tục duy trì, phát huy hiệu quả công tác tuần tra, kiểm soát, phòng ngừa, trấn áp đối với “tội phạm đường phố”; triển khai các phương án, kế hoạch tuần tra trên các tuyến, địa bàn thường xảy ra các vụ việc do các nhóm đối tượng tàng trữ hung khí, vũ khí, gây rối trật tự công cộng, giải quyết mâu thuẫn để kịp thời ngăn chặn, trấn áp tội phạm. Phát huy vai trò nòng cốt, lực lượng Công an cơ sở phối hợp cấp uỷ, chính quyền địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội và các cơ quan thông tin, truyền thông, đổi mới và tăng cường tuyên truyền, xây dựng nhiều thông điệp cảnh báo tuyên truyền đến các khu dân cư trên địa bàn tỉnh để quần chúng Nhân dân nắm bắt được những thông tin cụ thể, trực quan, sinh động, dễ hiểu trong quản lý con em mình, tuyên truyền các dấu hiệu nhận biết con em mình đang tham gia các nhóm thanh niên hư, như: Trốn học, bỏ học không xin phép bố mẹ; sử dụng xe máy hoặc được bạn bè đón ra ngoài vào tối muộn; thức đêm, ngủ ngày, lén sử dụng điện thoại di động của bố mẹ để liên lạc, tụ tập bạn bè… Tuyên truyền về các biện pháp phòng ngừa: Quản lý xe máy trong gia đình, tài khoản mạng xã hội và mối quan hệ bạn bè của con; không giao xe máy cho con điều khiển khi chưa có giấy phép lái xe, không cho con ra ngoài gặp gỡ, tụ tập với bạn bè vào tối muộn, ban đêm…
Để góp phần nâng cao hiệu quả răn đe các đối tượng vi phạm, ngày 24/10/2024, Công an huyện Thanh Thuỷ phối hợp Toà án nhân dân huyện Thanh Thuỷ tổ chức xét xử điểm vụ án “Cố ý gây thương tích”, “Gây rối trật tự công cộng” xảy ra tại xã Sơn Thuỷ, huyện Thanh Thuỷ, tỉnh Phú Thọ ngày 15/02/2024 với 22 bị cáo (12 bị cáo ở lứa tuổi thanh thiếu niên), tuyên phạt 12 bị cáo tù giam, 09 bị cáo tuyên phạt tù nhưng cho hưởng án treo và 01 bị cáo cải tạo không giam giữ. Ngày 09/01/2025, Công an huyện Đoan Hùng phối hợp Tòa án nhân dân huyện Đoan Hùng mở phiên tòa xét xử lưu động vụ án “Cố ý gây thương tích” và “Gây rối trật tự công cộng” xảy ra tại xã Chân Mộng, huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ngày 23/8/2024 với 08 bị cáo (02 bị cáo ở lứa tuổi thanh thiếu niên) tại Trung tâm giáo dục hướng nghiệp, giáo dục thường xuyên huyện Đoan Hùng, tuyên phạt 06 bị cáo tù giam, áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng đối với 02 bị cáo. Ngày 30/11/2024, Công an thị xã Phú Thọ phối hợp Tòa án nhân dân thị xã Phú Thọ mở phiên tòa xét xử lưu động vụ án “Cố ý làm hư hỏng tài sản” và “Gây rối trật tự công cộng” xảy ra tại xã Hà Lộc, thị xã Phú Thọ, tỉnh Phú Thọ ngày 23/01/2024 với 20 bị cáo (05 bị cáo ở lứa tuổi thanh thiếu niên) tại Trưởng trung học phổ thông Hùng Vương, thị xã Phú Thọ, tuyên phạt 08 bị cáo tù giam, 12 bị cáo tuyên phạt tù nhưng cho hưởng án treo.
Qua các phiên toà xét xử điểm, xét xử lưu động để tuyên truyền trực tiếp, sinh động, cụ thể nội dung vụ việc, hậu quả các hành vi vi phạm, hình thức xử lý nghiêm minh của pháp luật, nhất là đối với các em trong lứa tuổi thanh thiếu niên, từ đó nâng cao trách nhiệm phối hợp giữa cấp uỷ, chính quyền, các lực lượng chức năng và gia đình, nhà trường trong phát hiện, đấu tranh với tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật trong thanh thiếu niên, giúp các em có thể làm chủ hành vi và lối sống theo pháp luật, góp phần xây dựng xã hội an toàn, lành mạnh, văn minh.
Trong thời gian tới, hoạt động tội phạm sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp với nhiều phương thức, thủ đoạn hoạt động mới tinh vi, manh động hơn và gia tăng ở một số loại tội phạm, như “Gây rối trật tự công cộng”, “Cố ý gây thương tích”, “Trộm cắp tài sản”, “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, nhất là tội phạm và vi phạm pháp luật trong lứa tuổi thanh thiếu niên. Từ thực tiễn công tác phòng ngừa, đấu tranh, xử lý với tội phạm và vi phạm pháp luật, Công an tỉnh Phú Thọ đưa ra một số nội dung vừa là kinh nghiệm, vừa là giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm trong lứa tuổi thanh thiếu niên trên địa bàn tỉnh Phú Thọ trong thời gian tới như sau:
Một là, tiếp tục triển khai, thực hiện hiệu quả các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công an, UBND tỉnh, Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tỉnh, Công an tỉnh về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật trong lứa tuổi thanh thiếu niên, trọng tâm là: Chỉ thị số 02/CT-TTg, ngày 26/01/2024 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong phòng chống bạo lực học đường, phòng ngừa tội phạm, tệ nạn xã hội trong học sinh, sinh viên; các chương trình, kế hoạch của Công an tỉnh về phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật trong lứa tuổi thanh thiếu niên.
Hai là, đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền phòng, chống tội phạm trong lứa tuổi thanh thiếu niên theo hướng đi vào hiệu quả thực chất; tăng thời lượng, tần suất tuyên truyền; nội dung, hình thức tuyên truyền phù hợp với từng nhóm đối tượng (đối tượng là học sinh; đối tượng lêu lổng, bỏ học,…); tập trung tuyên truyền về hậu quả pháp lý và có dẫn chứng qua các vụ án, vụ việc cụ thể. Từ đó, nâng cao vai trò, trách nhiệm của gia đình, nhà trường trong quản lý, giáo dục học sinh; kiên quyết xem xét, xử lý trách nhiệm liên đới theo đúng quy định pháp luật khi thanh thiếu niên vi phạm pháp luật gây hậu quả nghiêm trọng.
Ba là, chủ động nắm chắc tình hình tuyến, địa bàn, nhất là các tuyến, địa bàn trọng điểm, khu vực dễ phát sinh các vụ việc gây rối trật tự công cộng; tập trung các hội nhóm có biểu hiện tiêu cực, hội nhóm do các đối tượng kêu gọi nhằm giải quyết mâu thuẫn, nhất là trên không gian mạng; rà soát, lập danh sách quản lý các đối tượng có biểu hiện, điều kiện, khả năng phạm tội; thanh thiếu niên hư, thường xuyên lang thang, tụ tập, xác định rõ đối tượng cầm đầu, đối tượng tham gia tích cực, đối tượng thành viên trong các nhóm, quy luật hoạt động để có biện pháp quản lý, phòng ngừa các đối tượng lôi kéo, tụ tập với nhau để thực hiện hành vi phạm tội.
Bốn là, thường xuyên tổ chức tuần tra vũ trang có sự phối hợp của nhiều lực lượng trên các tuyến, địa bàn kết hợp rà soát, kiểm tra các cơ sở độ, chế xe mô tô, cơ sở cơ khí, cửa hàng kim khí có biểu hiện mua bán, chế tạo các loại hung khí, vũ khí, linh kiện vũ khí để xử lý theo quy định pháp luật. Tăng cường quản lý, kiểm tra, xử lý nghiêm vi phạm của các cơ sở kinh doanh tiềm ẩn gây mất ANTT, dễ phát sinh tội phạm như cơ sở kinh doanh trò chơi điện tử, bi-a, quán ăn đêm… để kịp thời ngăn chặn tội phạm và vi phạm pháp luật trong lứa tuổi vị thành niên.
Năm là, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; sự phối hợp giữa cơ quan chức năng, tổ chức đoàn thể và gia đình trong quản lý thanh thiếu niên để phòng ngừa, đấu tranh với loại tội phạm này. Triển khai, nhân rộng mô hình camera an ninh tại các khu vực, địa bàn trọng điểm, tiềm ẩn nguy cơ phát sinh tội phạm phục vụ công tác bảo đảm trật tự công cộng; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm tội phạm và vi phạm pháp luật ngay từ cơ sở.
Sáu là, làm tốt công tác kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn Công an cơ sở rà soát, thống kê, quản lý chặt chẽ các đối tượng tại địa bàn; đánh giá những kết quả đạt được, tồn tại, hạn chế, khó khăn, vướng mắc để kịp thời khắc phục nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phòng ngừa, đấu tranh, xử lý tội phạm và vi phạm pháp luật trong lứa tuổi thanh thiếu niên.
Phòng Tham mưu