Thời gian gần đây, tình trạng xâm hại trẻ em trên không gian mạng đang trở thành vấn đề xã hội nhức nhối, thu hút sự quan tâm của các cơ quan chức năng và cộng đồng. Internet và mạng xã hội phát triển mạnh mẽ, mang đến cơ hội học tập, giao lưu và giải trí cho trẻ em, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển toàn diện của các em.
Theo các cơ quan quản lý về an ninh mạng, hoạt động xâm hại trẻ em trên không gian mạng diễn biến phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi. Các đối tượng thường lợi dụng mạng xã hội, ứng dụng hẹn hò để kết bạn, làm quen, dụ dỗ trẻ em gặp gỡ nhằm xâm hại tình dục. Một số đối tượng ép buộc trẻ em trình diễn nội dung khiêu dâm qua mạng hoặc đăng tải các hình ảnh, clip xâm hại, bạo lực học đường, hình ảnh riêng tư của trẻ em lên mạng, gây tổn thương nghiêm trọng về tinh thần và nhân phẩm.
Đáng chú ý, gần đây xuất hiện thủ đoạn núp bóng tuyển dụng, hẹn gặp trẻ em để lôi kéo, cưỡng ép đưa sang các khu lao động bất hợp pháp ở nước ngoài, dẫn đến bóc lột lao động và tình dục. Những hành vi này không chỉ tác động xấu đến thể chất mà còn gây rối loạn cảm xúc, hành vi, nhận thức, từ lo âu, tự ti đến tự kỷ, tự tử hoặc bạo lực. Chúng còn ảnh hưởng đến học tập, giao tiếp và khả năng hòa nhập xã hội của trẻ em.
Theo khoản 1 Điều 37 Hiến pháp năm 2013, trẻ em được Nhà nước, gia đình và xã hội bảo vệ, chăm sóc, giáo dục và nghiêm cấm mọi hành vi xâm hại. Điều 25 Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em năm 2016 quy định trẻ em có quyền được bảo vệ để không bị xâm hại tình dục. Luật An ninh mạng năm 2028 cũng quy định rõ quyền của trẻ em trên không gian mạng, trách nhiệm của các tổ chức, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ mạng, cơ quan, cá nhân và lực lượng chuyên trách trong việc phòng ngừa, phát hiện và xử lý hành vi gây nguy hại cho trẻ em.
Để bảo vệ trẻ em trên không gian mạng, cần sự phối hợp đồng bộ của cả cộng đồng. Các cơ quan chức năng cần ban hành và thực thi chính sách, pháp luật, đồng thời áp dụng các biện pháp kỹ thuật để ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi xâm hại. Cha mẹ cần xây dựng mối quan hệ đồng hành với con, tạo điều kiện để trẻ em tin cậy, tìm kiếm sự hỗ trợ khi gặp nguy hiểm. Nhà trường cần nâng cao nhận thức và kỹ năng cho học sinh về phòng tránh, ứng phó với các nguy cơ trên mạng, giáo dục trẻ em về quyền, trách nhiệm và cách tự bảo vệ bản thân.
Việc nâng cao nhận thức cộng đồng, giám sát và hướng dẫn trẻ em sử dụng Internet an toàn là giải pháp cần thiết để bảo đảm quyền lợi và sự phát triển toàn diện của thế hệ trẻ trong thời đại số.
Trọng Trinh - ANNĐ